Historia toczy się każdego dnia, godzina po godzinie, dzieją się rzeczy zarówno wielkie, jak i z pozoru błahe. Dopiero z perspektywy czasu można niejako z dystansu zobaczyć wyraźniej jak te drobne wydarzenia wpływały na te większe lub do nich prowadziły. W historii Warszawy miesiące sierpień i wrzesień roku 1944 zapisały się w sposób szczególny. W upalne lato, dziewczęta i chłopcy wyruszyli do walki o wolność stolicy. Prawdopodobnie nikt z nich nie przypuszczał jak mocno wydarzenia owych dni wpłyną na losy miasta i jego mieszkańców.
Żoliborz
O godz. 3.00 rozpoczęło się kolejne natarcie na Dworzec Gdański. Oddziały żoliborskie wykonywały działania odciążające, atakując stanowiska niemieckiej artylerii na Burakowie, ostrzeliwując Instytut Chemiczny i Cytadelę. Główne zadanie przebicia się wykonywały oddziały z Puszczy Kampinoskiej. Wacław Gluth-Nowowiejski wspominał: Widziałem natarcie żołnierzy z Wileńszczyzny. Rozwinęli szyk "książkowy" [regulaminowy]. Skok tyraliery wspieranej przez karabiny maszynowe, skok obsługi karabinów maszynowych wspieranych przez tyralierię. I tak dotarli do torów [...].
Tylko nielicznym, niestety, udało się je przekroczyć. Zginęło bądź zostało rannych kilkuset powstańców. Współdziałanie z oddziałami staromiejskimi, podobnie jak poprzedniego dnia, nie było skoordynowane. Zawiodła łączność. W następstwie tych niepowodzeń ostatecznie upadła koncepcja wywalczenia trwałego naziemnego połączenia Żoliborza i Puszczy Kampinoskiej ze Starym Miastem. W szeregach żoliborskich doszło do zmian organizacyjnych. Zgrupowanie "Żyrafa" przemianowano na "Żyrafa I", a Zgrupowanie "Żbik" na "Żyrafa II".
Warszawa
Oddziały powstańcze zdobyły gmach tzw. małej PAST-y przy ul. Piusa XI nr 19. Wzięto licznych jeńców, zdobyto broń i amunicję. Niemcy wyparli powstańców z Arsenału.
Niezależnie od tego jak dziś patrzymy na te burzliwe dzieje stołecznej insurekcji oraz jak oceniamy trafność decyzji o jej rozpoczęciu, wypada zapoznać się z przebiegiem tych wydarzeń. Jak co roku, od kilku lat publikujemy w tym okresie serię codziennych postów, które mają naszym czytelnikom ułatwić poznanie tych trudnych losów miasta i jego mieszkańców. Tym razem naszym przewodnikiem po dniach walki i powstańczego trudu będzie publikacja autorstwa Grzegorza Jasińskiego “Żoliborz Walczący”. Wbrew pozorom nazwa książki może być odrobinę myląca, albowiem autor tego kalendarium nie ogranicza się jedynie do opisu, tego co działo się na Żoliborzu, ale także zawiera kronikę wydarzeń powstańczych w całej Warszawie. Mamy nadzieję, że ta krótka skondensowana forma ułatwi czytelnikom codzienne zapoznawanie się z tym co 74 lata temu działo się w naszym mieście nie tylko w teorii, ale także poprzez odwiedzenie opisywanych miejsc. Jeśli ktoś chciałby znaleźć więcej informacji to zachęcamy również do zapoznania się z naszymi kalendariami Powstania z lat ubiegłych. Życząc zarazem nie tylko przyjemnej lektury, ale także i udanych spacerów, jak zwykle zachęcamy do wyjścia w miasto, w którym nie tylko w początku sierpnia będzie wiele do zobaczenia w ramach upamiętnienia Powstania i jego bohaterów ! Zatem do spotkania na miejskich brukach !
Komentarze
Prześlij komentarz