Historia toczy się każdego dnia, godzina po godzinie, dzieją się rzeczy zarówno wielkie, jak i z pozoru błahe. Dopiero z perspektywy czasu można niejako z dystansu zobaczyć wyraźniej jak te drobne wydarzenia wpływały na te większe lub do nich prowadziły. W historii Warszawy miesiące sierpień i wrzesień roku 1944 zapisały się w sposób szczególny. W upalne lato, dziewczęta i chłopcy wyruszyli do walki o wolność stolicy. Prawdopodobnie nikt z nich nie przypuszczał jak mocno wydarzenia owych dni wpłyną na losy miasta i jego mieszkańców.
Żoliborz - Bielany
Oddziały 25 Dywizji Pancernej gen. Oskara Audörscha zostały skierowane na Bielany w celu "zrolowania" (zlikwidowania) polskiej obrony w północnej części miasta. Żołnierze kpt. "Żubra" i rtm. "Żmii" przygotowywali się do zaciętych walk. Nocą na niebie pojawiły się pierwsze sowieckie maszyny z pomocą dla powstańców. Około godz. 21.00 samoloty Po-2 ("Kukuruźniki") - potocznie nazywane na Żoliborzu "trajkotkami" bądź "dorożkami" - zrzuciły zaopatrzenie. Pierwszej nocy wśród zrzutów przeważała żywność. Intensywny do tej pory ruch pociągów na linii kolei obwodowej został całkowicie zatrzymany. O godz. 19.45 niemieccy żołnierze 73 kampanii saperów kolejowych por. Ranga rozpoczęli przygotowania do wysadzenia mostów przy Cytadeli.
Warszawa
Po zaciętych bojach na Pradze oddziały niemieckie zaczęły się wycofywać. Nakazano wysadzenie mostów na Wiśle. Gen. SS i policji von dem Bach zapisał w swoim dzienniku: Praga stracona. Tak więc walczymy, jak w Kowlu, na wszystkie strony. Warszawa wisi mi jak kamień młyński u szyi. Londyńskie radio podało, jakoby zostałem wpisany na listę przestępców wojennych. Jakiż honor!
Niezależnie od tego jak dziś patrzymy na te burzliwe dzieje stołecznej insurekcji oraz jak oceniamy trafność decyzji o jej rozpoczęciu, wypada zapoznać się z przebiegiem tych wydarzeń. Jak co roku, od kilku lat publikujemy w tym okresie serię codziennych postów, które mają naszym czytelnikom ułatwić poznanie tych trudnych losów miasta i jego mieszkańców. Tym razem naszym przewodnikiem po dniach walki i powstańczego trudu będzie publikacja autorstwa Grzegorza Jasińskiego “Żoliborz Walczący”. Wbrew pozorom nazwa książki może być odrobinę myląca, albowiem autor tego kalendarium nie ogranicza się jedynie do opisu, tego co działo się na Żoliborzu, ale także zawiera kronikę wydarzeń powstańczych w całej Warszawie. Mamy nadzieję, że ta krótka skondensowana forma ułatwi czytelnikom codzienne zapoznawanie się z tym co 74 lata temu działo się w naszym mieście nie tylko w teorii, ale także poprzez odwiedzenie opisywanych miejsc. Jeśli ktoś chciałby znaleźć więcej informacji to zachęcamy również do zapoznania się z naszymi kalendariami Powstania z lat ubiegłych. Życząc zarazem nie tylko przyjemnej lektury, ale także i udanych spacerów, jak zwykle zachęcamy do wyjścia w miasto, w którym nie tylko w początku sierpnia będzie wiele do zobaczenia w ramach upamiętnienia Powstania i jego bohaterów ! Zatem do spotkania na miejskich brukach !
Komentarze
Prześlij komentarz